Çeviren: Orçun Oruç
Binlerce yıl önce Sümerler’in finans sistemini ilk kez Güneydoğu Anadolu ve Mezopotamya’da faaliyete geçirmelerinden beridir “çeşitlendirme yapmak”, borç-alacak ve yatırım alanlarındaki yapı taşlarından biri olmaya devam etmektedir. Sümerler ellerinde fazla kalan tohumlarını, bölgedeki ya da bölge dışındaki tek bir çiftçiye borç olarak verip bu borcun geri gelmemesi riskini üstlenmek yerine, farklı farklı çok sayıda çiftçiye borç olarak vererek verdikleri borcun doğurduğu riski azaltmış olurlardı. Yani Sümerler bu şekilde ellerindeki tüm yumurtaları tek bir sepete koymamış olurlardı. Bugün bu prensip ta Sümerler’in döneminden binlerce yıl sonra bile önemini korumakta, hatta günümüz dünyasının baz istasyonu sözleşmelerinde bile yerini almaktadır.
Baz istasyonları da bir nevi birer sepet; kira gelirleriniz de yumurta gibidir. Birçok sayıda baz istasyonu değil de sadece bir baz istasyonunuz olduğunu düşündüğümüzde, aldığınız kira gelirlerinin, yani yumurtalarınızın sadece tek bir sepette yer aldığını söyleyebiliriz. GSM operatörünün ya da operatörlerinin baz istasyonunuzu farklı bir yerdeki başka bir mülke taşımaları, hatta yeni baz istasyonu teknolojileri sayesinde daha az sayıda baz istasyonu ile ihtiyaçlarını karşılamaları sonucunda sizin baz istasyonunuzu gereksiz görmeleri gibi pekçok etken, baz istasyonunuzun sökülmesine ve kira gelirinizi kaybetmenize yol açabilir. Yani tek bir sepetteki yumurtalarınız toptan kırılabilir. Bu durumu engellemenin en iyi yolu ise aldığınız kira gelirlerini farklı farklı sepetlere koymanızdır, yani “çeşitlendirme”nizdir.